Kair, 05 lutego 2017r.
Drodzy Przyjaciele;
Egipt.
Wiele się wydarzyło od ostatniego listu. Jak wiecie staram
się uczyć podstaw arabskiego w Egipcie.
W tym czasie dane mi było się przyjrzeć bliżej sytuacji
chrześcijaństwa w Egipcie. Jest to kraj szczególny, w którym najpierw znaleźli
schronienie Izraelici w czasach Jakuba i Józefa Egipskiego, a potem św.
Rodzina. Przyjmuje się, iż chrześcijaństwo dotarło do Egiptu już w I wieku wraz
z św. Markiem. Kościół Egipski był szczególnie obecny przez ośrodek w
Aleksandri. Chrześcijanie z tego rejonu byli Ojcami Kościoła Wschodniego jak
Cyryl Aleksandryjski lub mieli wielki wpływ na tworzenie wspólnot i umacnianie
chrześcijaństwa jak św. Antoni Pustelnik
czy św. Katarzyna Aleksandryjska.
Antoni był jednym z pierwszych pustelników, który pociągnął
za sobą innych. Ocenia się, że nawet do 1000 osób w pewnym momencie swego życia
dołączyło do Antoniego. Możemy więc mówić o początku życia wspólnotowego czy
monastycyzmu (już od III wieku). Ludzie zaczęli przychodzić n a pustynię po
porady, ale też Antoni udał się parę razy do Aleksandri aby umocnić miejscowych
chrześcijan. Do dzisiaj na pustyni w pobliżu M. Czerwonego ok. 200 km od Kairu
znajduje się wspólnota mnichów koptyjskich. Przed Bożym Narodzeniem miałem
możliwość odbywania tam 5-dniowych rekolekcji wraz z o. Wojtkiem. Na górze
znajduje się pieczara, w której mógł się modlić św. Antoni. W odległości ok. 20
km jest kolejny klasztor związany ze św. Pawłem z Teb. Z kolei na Synaju (przy
górze Mojżesza - 10 przykazań) patronką tamtejszego nieco późniejszego
klasztoru jest Katarzyna Aleksandryjska.
Po soborze w Efezie w 431 r. nastąpił podział na kościół
asyryjski, a po soborze w Chalcedonie w 451 r., nastąpił kolejny podział na
ortodoksyjne kościoły wschodnie koptyjski, syryjski i armeński (nestorianie lub
monofizyci). W 1054 r. rozpoczęła się wielka schizma, która podzieliła kościół
na obrządek grecki ( Konstantynopol z Bizancjum i kościołami chalcedońskimi) i
obrządek łaciński (Rzym).
Obecnie na terenie Bliskiego Wschodu i w Egipcie mamy 6
kościołów wschodnich: melkicki, syryjski, koptyjski, armeński, chalcedoński,
maronicki i jeden obrządku łacińskiego. Relacje z kościołami wschodnimi
pogorszyły się po schizmie i traktowaniu tamtejszych chrześcijan jako
heretyków. Po soborze Watykańskim II widać chęć zbliżenia się kościołów.
Kościół obrządku łacińskiego był w Jerozolimie, a za czasów św. Franciszka z
Asyżu pierwsi franciszkanie przybyli do Egiptu. W XIX i XX wieku kościół był
szczególnie aktywny w promocji szkolnictwa i edukacji socjalnej. Do dziś w
Egipcie prowadzi 168 szkół oraz działa na polu opieki nad chorymi, kobietami i
dziećmi.
W Egipcie według szacunków administracji jest 6 do 11
milionów Koptów, a według Koptyjskich szacunków jest ich 12-16 mln. W każdym
razie jest to ponad 10% społeczeństwa, a na początku XX wieku liczba ta
przekraczała 20%. Przed VII wiekiem, gdy nie było islamu chrześcijanie
stanowili większość populacji Cesarstwa Bizantyjskiego.
Podsumowując Egipt odegrał ważną rolę w kształtowaniu się
chrześcijaństwa i podstaw monastycyzmu. Był też schronieniem dla uchodźców
czego przykładem mogą być uchodźcy afrykańscy z Sudanu (XIX w.) i powstanie
parafii św. Józefa (w której obecnie przebywam). Pomimo iż obecnie
chrześcijaństwo jest mniejszością w Egipcie nie możemy zapominać o roli, którą
odgrywali lub odgrywają chrześcijanie (głównie koptyjscy).
Sytuacja w Sudanie Południowym.
W listopadzie 2016 r. nastąpiło spotkanie przedstawicieli
różnych kościołów Sudanu Południowego z papieżem Franciszkiem. Zaproszono
papieża do przybycia do tego najmłodszego państwa świata. Papież wyraził chęć
przybycia, ale nie wiadomo kiedy to nastąpi ze względu na wewnętrzne konflikty
w państwie. Papież mógłby wzmocnić wołanie o pokój, które mogłoby być bardziej
widoczne dla solidarności z tym udręczonym przez wojny krajem. Pragnienie
jedności i pojednania powinno być jednak incjatywą oddolną w codziennych
relacjach pomiędzy plemionami i przywódcami politycznymi.
W grudniu 2016 r. została przedstawiona sytuacja Sudanu
Południowego na jednej z sesji ONZ. Wskazano na potrzebę prewencji, aby nie
doszło do ludobójstwa na skalę podobną jak w Rwandzie. Próbowano wprowadzić
całkowite embargo na dostawy broni, jednakże nie wszystkie państwa były tym
zainteresowane.
Zaproponowano zwiększenie obecności sił pokojowych w Sudanie
Płd. Ostatecznie po początkowej zgodzie
Prezydenta Salva Kiira do niej jednak nie doszło. Problemem jest też
nieobecność w Sudanie Płd. Riek Machara, z którym w sierpniu 2015r. zostało
podpisane porozumienie pokojowe, ale po kolejnym konflikcie w lipcu 2016r. jest
on poza krajem, a na jego miejsce został wybrany nowy wice-prezydent.
Pomimo mówienie o pokoju i pojednaniu konflikt rozszerzył się
na teren obszaru Central Equtoria.
Do dzisiaj ludność z Lainya (gdzie znajduje się parafia
werbistów) i Wondruba nie wróciła na swoje tereny, a sytuacja w okolicach Yei i
Morobo się pogorszyła. W ostatnim czasie ludność z okolic Kajo Keji chroni się
w Ugandzie obawiając się rozszerzenia konfliktu.
Około 20.000 osób ewakuowało się z Wau (na połnocy kraju) do
buszu. Wiele dróg jest nieprzejezdnych ze względu na trwający konflikt i
działające grupy rabunkowe lub paramilitarne.
Dzieci i starcy szczególnie odczuwają skutki braku żywności i
chorób. Wiele terenów zostało splądrowanych, a ziemia leży odłogiem. Na
terenach skonfliktowanych brak odpowiedniego zabezpieczenia medycznego a szkoły
nie działają.Gwałty są powszechne, a kobiety nie są należycie chronione.
Podsumowując stan pełzającego wewnętrznego konfliktu i
częściowej anarchii trwa w Sudanie Płd,
Część ludności z terenów przygranicznych uciekła do Ugandy.
Jeden z ojców werbistów Francis zaczął swoją pracę pastoralną wśród uchodźców
na ternie obozów, a w marcu spodziewane jest przybycie brata Vincenta. Obóz
Biri-biri w Ugandzie liczy 220.000 osób.
W dniu 08 lutego obchodzimy wspomnienie Józefiny Bakhity
patronki Sudanu i Sudanu Płd.
W łączności
modlitewnej z Nią, z Wami i Sudanem Płd.,
o. Andrzej
